Poradnik instalacji Debiana
: 03 lutego 2007, 01:21
Witam.
Podobno Debian jest dystrybucją dla zaawansowanych i duża ilość osób ma problemy z jego instalacją, ja nie miałem, więc postaram się pomóc Ci zainstalować ten świetny system.
Opis ten dotyczy instalacji wersji stabilnej (Etch), oraz wersji testowej (Lenny), jednak jeśli Debiana masz instalować na komputerze typu desktop, to polecam Ci instalację wersji Testowej: Spis aktualnych obrazów płyt
Do instalacji Debiana (w obojętnie jakiej wersji) wystarczy pobranie płytki netinstall i zapewnienie połączenia z internetem w trakcie instalacji
Zdobycie Debiana
Pierwsze co musimy zrobić to zdobyć wersję instalacyjną systemu, jak? Masz parę możliwości:
Pobranie pierwszej płyty instalacyjnej z internetu
Ale jak już wspomniałem ja zajmę się wersją w której płytki zaciągamy z internetu, a dokładnie korzystając z oficjalnej strony Debiana: http://www.debian.org/ W opisie tym posłużę się wykorzystaniem tylko pierwszej płytki CD z wszystkich dostępnych płyt. Dlaczego tylko z tej pierwszej płyty? Ponieważ to na niej znajduje się instalator, oraz wszystkie najważniejsze pakiety, a to co konkretnie nas interesuje to system bazowy i środowisko graficzne i mamy je właśnie na tej płytce.
Sposobów pobrania płytki mamy wiele i chyba nie muszę tłumaczyć, powinieneś dać sobie radę: http://www.debian.org/CD/ Płyta ta waży około 650 MB, więc nawet przy wolnym necie nie powinieneś mieć problemów z zassaniem jej: zostawisz komputer włączony w nocy, a rano masz już Debiana na swoim dysku, a potem zostaje tylko wypalenie płytki i przystępujemy do instalacji...
Jeśli masz problemy ze ściągnięciem Debiana to temat o ściąganiu płyt jest tu:--> Spis aktualnych obrazów płyt
Uruchomienie instalatora
Płytkę z instalatorem Debiana wsadzamy do napędu i restartujemy komputer. Teraz musimy odpalić komputer z płytki - jak to zrobić? Masz parę możliwości:
Wybór trybu instalatora
Otóż Etch/Lenny, wersje Debiana, których instalację teraz opisuje, są pierwszymi wersjami Debiana, które posiadają instalator graficzny. Graficzny instalator jest dość intuicyjny i nie powinien stwarzać nikomu problemów więc ja zajmę się dzisiaj instalatorem tekstowym - pytania są takie same, więc nawet jak będziesz instalował z pomocą instalatora graficznego, to to co tutaj opiszę przyda Ci się. Właściwie to instalator graficzny różni się tylko obsługą myszki, oraz wyglądem menu. Mnie bardziej do gustu przypadł instalator tekstowy, m.in dlatego go opisuję.
Domyślnym instalatorem jest nadal tekstowy więc, aby go odpalić naciskamy klawisz Enter.
Teraz (po załadowaniu) naszym oczom powinien pokazać się już ekran instalatora.
Dla totalnie zielonych dodam, że po instalatorze poruszamy się za pomocą klawiszy strzałek, tabulatora, Esc, oraz Entera. Funkcji poszczególnych klawiszy powinieneś się domyślić.
Wybór języka
Po załadowaniu instalatora naszym oczom powinno pokazać się jako pierwsze okno wyboru języka. Jako że ten artykuł jest po polsku (więc chyba z tego języka korzystacie na co dzień), wybieramy polski i dajemy enter.
Układ klawiatury
Następne okno pyta się o układ klawiatury, więc analogicznie za wcześniejszym wyborem wybieramy układ klawiatury polski (pl)
Potem automat wykryje nasz sprzęt i dokończy ładowanie instalatora, może to chwile potrwać, ale powinno się zmieścić w paru minutach.
Konfiguracja sieci
Następnie instalator spróbuje automatycznie skonfigurować sieć i jeśli masz sieć opartą na DHCP, sieć powinna zostać skonfigurowana automatycznie. Jeśli jednak Twoja sieć nie jest oparta na DHCP, to najprawdopodobniej będziesz musiał ją skonfigurować ręcznie. W tym celu jeśli zobaczysz komunikat mówiący o tym, że nie udało się skonfigurować sieci automatycznie, potwierdzasz enterem i przystępujesz do ręcznej konfiguracji sieci.
Masz do wyboru:
więc możesz je podać przy konfiguracji.
Natomiast jeśli masz jakieś egzotyczne połączenie internetowe i np. musisz ściągnąć jakieś specjalne sterowniki, lub nie masz danych dotyczących sieci, lub po prostu chcesz potem skonfigurować połączenie sieciowe, to wybierz nie konfiguruj sieci teraz.
Nazwa hosta
Następnie instalator zapyta o nazwę hosta. Jeśli Twój komputer jest podłączony do jakiejś sieci, to powinieneś (jeśli nie znasz tej nazwy) zapytać administratora sieci o taką informację. Natomiast jeśli sam konfigurujesz swoją sieć domową, wpisz sobie co chcesz (jak chcesz aby nazywał się Twój komputer).
Nazwa domeny
Następnie (jeśli już skonfigurowaliśmy sieć) zostaniemy zapytani o nazwę domeny i jak wyżej, jeśli jesteśmy podpięci do jakiejś sieci to pytamy administratora o nazwę (chyba, że ją już znamy). Jeśli natomiast robimy swoją własną sieć, to wpisujemy co chcemy, ale domena ta musi byś wspólna, dla wszystkich komputerów w Twojej sieci.
Urządzenia PCMCIA
Potem instalator spróbuje wykryć dyski i prawdopodobnie wyskoczy informacja o wpisanie opcji zakresów zasobów PCMCIA. Jeśli nie instalujesz Debiana na laptopie, tylko na ,,zwykłym'' komputerze PC, to możesz nic nie wpisywać, tylko nacisnąć enter. Jeśli jednak instalujesz Debiana na laptopie, to zastosuj się do informacji zawartych w komunikacie instalatora.
Partycjonowanie
Teraz czeka nas partycjonowanie dysków. Najlepiej będzie jeśli sami ręcznie partycjonujemy dysk, więc wybieramy opcję ,,manual'' i naciskamy Enter.
Jeśli nie masz pojęcia o partycjonowaniu, lub masz małe pojęcie, lepiej zarchiwizuj swoje ważne/wszystkie dane, bo możesz je stracić, ponieważ partycjonowanie to dzielenie dysku na partycje, a jak wiadomo dane znajdują się na dysku.
Żeby podzielić dysk, musisz rozpatrzyć parę możliwości dotyczących tego:
Jeśli masz nowy dysk, lub dane znajdujące się na dysku są spisane na straty, sprawa jest najprostsza, bo usuwamy wszystkie partycje i zakładamy wszystko od początku. Jeśli natomiast mamy już zainstalowany jakiś system (np. Windows), to najprawdopodobniej zależy nam na tym, aby ten system pozostał na dysku, to nie ruszamy tej partycji, na które mamy dotychczasowy system, a partycje linuksowe tworzymy na innych partycjach (na których nie ma danych, lub dane są spisane na straty). Jeżeli mamy system Windows (i chcemy aby pozostał), warto skorzystać z jakiegoś programu partycjonującego pod ten system (np. partition magic) i za pomocą tego programu wydzielić trochę wolnego miejsca, na którym potem spokojnie będziemy mogli tworzyć partycje pod Debian, bez ryzyka utraty danych.
Należy też wspomnieć, że partycje dzielimy na główne i rozszerzone, a rozszerzone na logiczne. Partycji głównych może być (tylko) 4, a jeżeli 4 partycje to dla nas za mało, to możemy stworzyć 3 partycje główne i jedną rozszerzoną, na której możemy tworzyć tyle partycji logicznych, ile nam się podoba. Rodzaj partycji (główna/logiczna) nie ma znaczenia dla systemów GNU/Linuksowych, ponieważ te systemy będą działały na obu typach partycji, ale już system Windows musi być zainstalowany na partycji głównej, bo inaczej nie będzie działał.
Jest wiele systemów plików na jakich potrafią działać systemy GNU/Linux, jednak najczęściej stosowanym jest system plików ext3, więc ten system wykorzystam w tym opisie. W systemach Uniksowych istnieje też partycja wymiany - SWAP, która można powiedzieć jest dodatkową pamięcią RAM, tylko, że na dysku twardym, jednak nie można/powinno, się zastępować pamięci RAM, pamięcią SWAP, ponieważ partycja wymiany jest tylko dodatkową/zastępczą pamięcią (dysk twardy jest o wiele wolniejszy niż kości RAM), a zazwyczaj jej wykorzystanie jest bardzo niskie. Jeśli jednak jest ono wysokie, należy zastanowić się nad dokupieniem pamięci do naszego komputera, z pewnością nie będzie to ,,wyrzucenie pieniędzy w błoto''.
Teraz należy się zastanowić jak duża powinna być partycja wymiany, panuje takie przekonanie że:
Należy się też zastanowić jakie chcemy mieć partycje pod system, ja proponuje Ci założenie dwóch partycji o punktach montowania:
Na partycji boot znajdują się jadra systemu, oraz pliki konfiguracyjne programu rozruchowego, nie jest ona obowiązkowa, ale kiedyś przyjęło się żeby ją zakładać i ja tak robię (Ty jeśli nie chcesz - nie musisz jej zakładać), na tą partycje proponuje przeznaczyć 100MB.
Na partycje / (root) proponuje przeznaczyć 3-8 GB, zależnie od tego co/ile chcesz instalować, jeśli masz duży dysk możesz spokojnie dać 8GB (lub więcej, ale zbytnie przesadzanie nie ma sensu) miejsca i nie mieć obawy, że tego miejsca braknie. Jeśli jednak nie masz dużego dysku, to jeśli nie będziesz instalował ,,wszystkiego'' to nie powinno Ci zabraknąć miejsca. Natomiast na partycje /home/ miejsca daj według uznania, ponieważ to Ty będziesz decydował co tam się znajduje i ile tego jest, tam są po prostu Twoje dane.
Jeśli jeszcze zostanie Ci miejsce, to możesz podzielić je według uznania, a jako punkt montowania najlepiej jeśli damy:
Ponieważ katalog /mnt/ jest domyślnym miejscem montowania dodatkowych partycji.
Podobną funkcję pełni obecnie katalog /media/.
Załóż również partycje wymiany SWAP, o której już wcześniej wspominałem. Jak będziesz zakładał partycje swap, to zalecane jest aby znajdowała się ona na końcu dysku, ponieważ wtedy dostęp do niej jest najszybszy.
Partycjonowanie - praktyka
No to teraz dosyć już wiesz (chociaż i tak to jest kropla w morzu), aby utworzyć partycje pod ten aktualnie instalowany system. Jeśli postępowałeś dotychczas według tego przewodnika, to powinieneś teraz mieć przed oczami wypisane Twoje dyski i pokazane jak są podzielone na partycje. Jeśli masz czysty dysk, lub nie zależy Ci na danych, które są na dysku to usuń wszystkie partycje i zacznij zakładać nowe po kolei. Jeśli jednak masz na dysku jakieś dane (lub system), którego nie chcesz stracić, to operacje te wykonujesz na partycjach, które przeznaczyłeś na system (UWAGA - z partycji tych stracisz wszystkie dane!).
Przechodzimy na obszar (wolna przestrzeń/partycja) na którym ma znaleźć się nasz nowy system i naciskamy enter. Potem wybieramy utwórz nową partycje,
wpisujemy jej rozmiar
i wybieramy czy ma być partycją podstawową/logiczną,
miejsce lokalizacji początek/koniec edytowanego obszaru.
Teraz możemy wprowadzić ustawienia tej partycji.
Jako pierwszy ustawiamy system plików, potem punkt montowania,
resztę pozostawiamy bez zmian, lub zmieniamy to co wiemy (i potrzebujemy zmienić).
Postępujemy analogicznie dla pozostałych partycji:
tylko dla partycji swap zamiast wybrać system plików (jako system plików) wybieramy przestrzeń wymiany
i nic więcej dal tej partycji nie zmieniamy.
Mam nadzieję, że w oparciu o te dość ogóle informacje o partycjonowaniu, które Ci podałem poradzisz sobie, bo naprawdę Ciężko to wytłumaczyć w tym krótkim poradniku, ale nie ograniczaj się tylko do tego poradnika i dokładnie czytaj komunikaty/informacje jakie dostajesz od instalatora.
Po zakończeniu partycjonowania u mnie to wygląda tak:
Oczywiście jest to przykładowy podział dysku na partycje. Jeśli dysk był czysty przed instalacją. Założona tutaj przeze mnie partycja /mnt/twardziel jest u mnie partycją na dane i jest dość duża (u mnie ma 150GB), ale przy robieniu poradnika nie miałem tyle miejsca, więc dałem tyle ile zostało, aby tylko zobrazować jak to wygląda.
Gdy już ustawisz wszystkie partycje, to wtedy wybierasz zakończ partycjonowanie i zapisz zmiany na dysku, zostaną przedstawione Ci wszystkie zmiany jakie nastąpią i zastaniesz poproszony o potwierdzenie.
Dopiero po potwierdzeniu zmiany zostaną wprowadzone na dysk.
Hasło użytkownika root
Root jest to ,,super użytkownik'' w systemach uniksowych. Ten użytkownik ma prawo dostępu do wszystkich zasobów systemu i dlatego powinieneś używać jego uprawnień tylko jeśli jest to konieczne, czyli np. do prac administracyjnych, ale jeśli zmuszony jesteś do użycia konta roota, to tylko w konsoli - nie loguj się do środowisko graficznego jako root, bo możesz dużo zepsuć w systemie. Do używania systemu wykorzystuj konto zwykłego użytkownika.
Powinieneś mieć teraz przed oczami prośbę o wpisanie hasła dla konta root. Jako, że jest to ,,super użytkownik'', który może wszystko, to hasło nie powinno być zbyt proste. Najlepszym hasłem jest losowy ciąg liter małych i dużych, liczb, oraz rożnych znaków (.,;'><?/ itp...), bo takie hasło jest trudne do złamania, ale nie musisz zakładać takiego (trudnego) hasła, to Ty decydujesz jakie ono ma być.
Potem zostaniesz poproszony o powtórne podanie hasła roota, w celu weryfikacji czy wcześniej nie popełniłeś błędu. Jeśli hasło wpisane za drugim razem nie jest takie samo jak pierwsze, to będziesz musiał ponownie wpisać hasło roota i je potem powtórzyć.
Nowy użytkownik
Teraz instalator powinien zapytać się o nazwę Twojego konta zwykłego użytkownika, z którego będziesz korzystał na co dzień.
Jako nazwę możesz podać swoje imię, nazwisko, pseudo, itp.
Po podaniu nazwy system zapyta nazwę Twojego loginu do systemu, za pomocą tego loginu będziesz logował się na swoje konto, login może być taki sam jak nazwa konta, lub taki jaki sobie wymyślisz.
Potem podajesz hasło do swojego konta, a w następnym oknie je powtarzasz w celu sprawdzenia czy nie popełniłeś błędu.
Instalacja systemu bazowego
W tym, momencie powinien być instalowany system bazowy, więc musimy chwilkę poczekać, aż system podstawowy wgra się na dysk.
Konfiguracja menadżera pakietów
Jeśli już masz skonfigurowane połączenie internetowe, to możesz teraz dodać serwer lustrzany (repozytorium), dzięki któremu będziesz miał dostęp do o wiele większej ilości oprogramowania niż posiadasz na płycie instalacyjnej. Jeśli zdecydujesz się na dodanie serwera lustrzanego, to wybór będzie polegał na wybraniu kraju w którym jesteś,
a potem wybranie jednego z dostępnych serwerów.
Serwery o domenie ,,debian.org'' są to oficjalne serwery Debiana.
Jak wybierzesz już serwer zostaniesz zapytany o serwer proxy.
Jeśli takiego nie posiadasz, to pozostaw pole puste, jeśli jednak taki serwer masz, to wpisz odpowiednie dane.
Jeśli jednak nie masz jeszcze skonfigurowanego połączenia z internetem, to możesz ominąć ten krok i gdy już będziesz miał zainstalowany system i skonfigurowane połączenie z internetem, samodzielnie możesz dopisać repozytoria do pliku:
I tak jest niemal pewne, że będziesz dodawał sobie inne repozytoria do tego pliku.
Konfiguracja pakietu popularity-contest
Możesz pomóc deweloperom Debiana w tworzeniu Debiana, jeśli zdecydujesz się odpowiedzieć ,,tak'' to raz w tygodniu będą wysyłane statystyki pakietów do deweloperów, a dzięki temu będą widzieli jakie pakiety cieszą się większą popularnością i pomoże im to w w rozmieszczaniu pakietów na płytach instalacyjnych.
Wybór oprogramowania
Teraz możemy wybrać co chcemy zainstalować. Ja proponuję odznaczyć ,,środowisko graficzne'' (odznaczmy spacją) i zostawić tylko ,,system podstawowy'' - resztę doinstalujemy sami. Dlaczego? Aby mieć lepszą kontrolę nad tym co mamy w systemie i aby było tylko to co my chcemy. Oczywiście możesz zostawić zaznaczone ,,środowisko graficzne'' ale ja skupię się na zainstalowaniu tego środowiska ręcznie. Tak więc odznaczamy i przechodzimy dalej. Teraz powinna się doinstalowywać reszta systemu.
Zainstalowanie GRUB-a
Teraz instalator zapyta się Ciebie o miejsce instalacji programu rozruchowego grub. Jeśli Debian jest Twoim jedynym systemem operacyjnym, to bez wahania możesz pozwolić mu na zainstalowanie gruba w głównym rekordzie startowym dysku (MBR). Tak samo możesz zrobić, jeśli instalator dobrze wykrył Twoje wszystkie systemy, ponieważ potem przez gruba będziesz mógł je uruchamiać.
Jeśli natomiast nie chcesz instalować gruba w głównym rekordzie startowym, możesz np. zainstalować go na dyskietce. W tym celu przy pytaniu o to czy zainstalować gruba w głównym rekordzie, odpowiadamy ,,nie'' i potem wpisujesz miejsce gdzie ma być zainstalowany grub, dla dyskietki jest to:
I podobnie dla innych lokalizacji. Jest to dość jasno tam opisane.
Po zainstalowaniu gruba instalacja jest już prawie zakończona, teraz tylko wyjęcie płyty i restart systemu.
Pierwsze uruchomienie systemu
Teraz podczas uruchamiania komputera, Twoim oczom powinien pokazać się ekran startowy grub-a:
możemy teraz wybierać jaki system ma być uruchomiony. Wybieramy Debiana i czekamy aż naszym oczom pokaże się konsola z kursorem znaku zachęty i prośbą o podanie nazwy i hasła użytkownika.
Logujemy się jako root, ale tylko dlatego bo będziemy wykonywali prace administracyjne, nie ucz się logować zawsze jako root.
Jako login wpisujemy:a potem hasło, które podawaliśmy przy instalacji, zauważyłeś że podczas wpisywania hasła nic się nie pojawia na ekranie? To ze względów bezpieczeństwa, żeby nikt nie podpatrzył hasła, ani nie podpatrzył z ilu znaków składa się hasło.
Po zalogowaniu powinieneś zobaczyć znak zachęty powłoki i możesz już ,,rozmawiać'' z systemem. Znak zachęty dla roota wygląda tak:a dla zwykłego użytkownika tak:
Dodawanie płyt do repozytorium
Teraz wsadzasz jeszcze raz płytkę instalacyjną Debiana do CD-Romu i wydajesz polecenie:
I wciskasz enter, jeśli masz więcej płyt to powtarzasz to dla każdej płytki, to dodaje płytki do repozytorium co pozwala instalować z nich pakiety.
Jeśli masz już skonfigurowany internet możesz dodać adresy repozytoriów do pliku: /etc/apt/sources.list
Adresy repozytoriów możesz znaleźć w sieci. Lub tu na forum w tym temacie
Potem uaktualniamy informacje o pakietach a pomocą polecenia:
Instalacja środowiska graficznego
Serwer X, jest to serwer który ,,tworzy'' środowisko graficzne, jest on odpowiedzialny za wszystko to co jest wyświetlane w postaci graficznej na ekranie, jest tak jakby fundamentem pod wszystkie programy graficzne, dlatego musimy go zainstalować.
Kiedyś najpopularniejszym serwerem X był xfree, ale xfree zaczyna odchodzić na zasłużony odpoczynek, a jego miejsce przejął xorg, w związku z tym xorg jest lepiej wspierany dlatego go zainstalujemy.
Instalujemy go następujący poleceniem:
Wszystkie potrzebne pakiety znajdują się na pierwszej płytce.
Po zainstalowaniu środowiska graficznego przystępujemy do jego konfiguracji:
Opis konfiguracji znajduje się tutaj:
http://debian.linux.pl/viewtopic.php?p=3055#3055
Instalacja menadżera okien
Sam serwer X to nie wszystko, trzeba jeszcze zainstalować jakieś środowisko graficzne/menadżera okien. Są 3 środowiska graficzne/wiele menadżerów okien: np. KDE, Gnome, Xfce, FluxBox - od Ciebie zależy jaki zainstalujesz. Ja tutaj napisze jak zainstalować KDE, i Gnome, ponieważ są najpopularniejsze:
GNOME:
Gnome można zainstalować na dwa sposoby:
A jeśli chcesz zainstalować ,,odchudzoną'' wersję to instalujesz tak:
KDE:
Podobnie jest z KDE. Jest wersja ,,normalna'' i wersja ,,odchudzona'', instalujesz ja tak:
Wersja normalna:
I odchudzona (jeśli ściągnąłeś pierwszą płytkę z KDE, to właśnie ta wersja odchudzona, znajduje się na tej płytce.):
Menadżer logowania
Na koniec należy jeszcze zainstalować coś co pozwoli nam logować się w trybie graficznym do systemu, a jest to menadżer logowania. Tak jak i menadżery okien tak i menadżery logowania mamy 2 (tzn. jest ich więcej, ale piszę instalacje tylko tych dwóch najpopularniejszych). Menadżery te pochodzą od wyżej wspomnianych środowisk, ale możesz używać menadżera logowania z gnome, gdy korzystasz z kde i odwrotnie.
Menadżery te to:
Dla gdm:
Dla kdm:
Koniec
Teraz możesz się już czuć posiadaczem Debiana. Debian już jest zdatny do używania, ale z pewnością będziesz go jeszcze dopieszczał, więc pozostaje mi tylko życzyć Ci powodzenia z tym wspaniałym systemem.
Jeśli ten opis przydał Ci się, lub masz jakieś sugestie, będę wdzięczny za podzieleniem się nimi: velmafia(at)gmail.com lub tu na forum.
aloha
---------------------------
Zmiany:
02-02-2007 - wrzucenie na forum ,,pierwotnej wersji''
03-02-2007 - zmiana wyglądu, formatowanie tekstu by Kaka'
17-02-2007 - dodanie zdjęć z instalacji
26-02-2007 - dodanie informacji o konfiguracji X-ów, oraz linka do opisu konfiguracji
15-04-2007 - przegląd ogólny, poprawki drobne
2009-06-05 - korekta nazewnictwa zgodnego z Wikipedią.
--------------------------------------------------------------------------------------------
Powered by GNU/Linux, and some fun
Artykuł na licencji: GNU Free Documentation License
Podobno Debian jest dystrybucją dla zaawansowanych i duża ilość osób ma problemy z jego instalacją, ja nie miałem, więc postaram się pomóc Ci zainstalować ten świetny system.
Opis ten dotyczy instalacji wersji stabilnej (Etch), oraz wersji testowej (Lenny), jednak jeśli Debiana masz instalować na komputerze typu desktop, to polecam Ci instalację wersji Testowej: Spis aktualnych obrazów płyt
Do instalacji Debiana (w obojętnie jakiej wersji) wystarczy pobranie płytki netinstall i zapewnienie połączenia z internetem w trakcie instalacji
Zdobycie Debiana
Pierwsze co musimy zrobić to zdobyć wersję instalacyjną systemu, jak? Masz parę możliwości:
- zassać z internetu - i na tym się dzisiaj skupię (Spis aktualnych obrazów płyt),
- kupić jakąś gazetę Linuksową (np. Linux+, itp.),
- poprosić kolegę o przegranie/nagranie,
- kupić, np. na allegro,
- poprosić kogoś z forum, a może nawet prześle Ci płytki pocztą (za drobną opłatą równą kosztowi płytki/płytek, plus koszt przesyłki).
Pobranie pierwszej płyty instalacyjnej z internetu
Ale jak już wspomniałem ja zajmę się wersją w której płytki zaciągamy z internetu, a dokładnie korzystając z oficjalnej strony Debiana: http://www.debian.org/ W opisie tym posłużę się wykorzystaniem tylko pierwszej płytki CD z wszystkich dostępnych płyt. Dlaczego tylko z tej pierwszej płyty? Ponieważ to na niej znajduje się instalator, oraz wszystkie najważniejsze pakiety, a to co konkretnie nas interesuje to system bazowy i środowisko graficzne i mamy je właśnie na tej płytce.
Sposobów pobrania płytki mamy wiele i chyba nie muszę tłumaczyć, powinieneś dać sobie radę: http://www.debian.org/CD/ Płyta ta waży około 650 MB, więc nawet przy wolnym necie nie powinieneś mieć problemów z zassaniem jej: zostawisz komputer włączony w nocy, a rano masz już Debiana na swoim dysku, a potem zostaje tylko wypalenie płytki i przystępujemy do instalacji...
Jeśli masz problemy ze ściągnięciem Debiana to temat o ściąganiu płyt jest tu:--> Spis aktualnych obrazów płyt
Instalacja
Uruchomienie instalatora
Płytkę z instalatorem Debiana wsadzamy do napędu i restartujemy komputer. Teraz musimy odpalić komputer z płytki - jak to zrobić? Masz parę możliwości:
- zmienić w BIOS-ie kolejność urządzeń, z których system ma się uruchamiać, czyli ustawić ,,First boot device'' na płytę CD (po instalacji nie zapomnij zmienić z powrotem na to urządzenie, które było wcześniej),
- w nowszych BIOS-ach masz możliwość wybrania z czego ma zostać uruchomiony komputer poprzez naciśnięcie klawisza ,,Esc'' i wybrania urządzenia.
Wybór trybu instalatora
Otóż Etch/Lenny, wersje Debiana, których instalację teraz opisuje, są pierwszymi wersjami Debiana, które posiadają instalator graficzny. Graficzny instalator jest dość intuicyjny i nie powinien stwarzać nikomu problemów więc ja zajmę się dzisiaj instalatorem tekstowym - pytania są takie same, więc nawet jak będziesz instalował z pomocą instalatora graficznego, to to co tutaj opiszę przyda Ci się. Właściwie to instalator graficzny różni się tylko obsługą myszki, oraz wyglądem menu. Mnie bardziej do gustu przypadł instalator tekstowy, m.in dlatego go opisuję.
Domyślnym instalatorem jest nadal tekstowy więc, aby go odpalić naciskamy klawisz Enter.
Teraz (po załadowaniu) naszym oczom powinien pokazać się już ekran instalatora.
Dla totalnie zielonych dodam, że po instalatorze poruszamy się za pomocą klawiszy strzałek, tabulatora, Esc, oraz Entera. Funkcji poszczególnych klawiszy powinieneś się domyślić.
Instalacja Właściwa
[/size]Wybór języka
Po załadowaniu instalatora naszym oczom powinno pokazać się jako pierwsze okno wyboru języka. Jako że ten artykuł jest po polsku (więc chyba z tego języka korzystacie na co dzień), wybieramy polski i dajemy enter.
Układ klawiatury
Następne okno pyta się o układ klawiatury, więc analogicznie za wcześniejszym wyborem wybieramy układ klawiatury polski (pl)
Potem automat wykryje nasz sprzęt i dokończy ładowanie instalatora, może to chwile potrwać, ale powinno się zmieścić w paru minutach.
Konfiguracja sieci
Następnie instalator spróbuje automatycznie skonfigurować sieć i jeśli masz sieć opartą na DHCP, sieć powinna zostać skonfigurowana automatycznie. Jeśli jednak Twoja sieć nie jest oparta na DHCP, to najprawdopodobniej będziesz musiał ją skonfigurować ręcznie. W tym celu jeśli zobaczysz komunikat mówiący o tym, że nie udało się skonfigurować sieci automatycznie, potwierdzasz enterem i przystępujesz do ręcznej konfiguracji sieci.
Masz do wyboru:
- ponowić konfigurację sieci,
- ponowić konfigurację automatyczną sieci z nazwą hosta DHCP,
- konfiguruj sieć ręcznie,
- lub, możesz w ogóle nie konfigurować sieci i zostawić to na później.
Kod: Zaznacz cały
194.204.152.34
194.204.159.1
Natomiast jeśli masz jakieś egzotyczne połączenie internetowe i np. musisz ściągnąć jakieś specjalne sterowniki, lub nie masz danych dotyczących sieci, lub po prostu chcesz potem skonfigurować połączenie sieciowe, to wybierz nie konfiguruj sieci teraz.
Nazwa hosta
Następnie instalator zapyta o nazwę hosta. Jeśli Twój komputer jest podłączony do jakiejś sieci, to powinieneś (jeśli nie znasz tej nazwy) zapytać administratora sieci o taką informację. Natomiast jeśli sam konfigurujesz swoją sieć domową, wpisz sobie co chcesz (jak chcesz aby nazywał się Twój komputer).
Nazwa domeny
Następnie (jeśli już skonfigurowaliśmy sieć) zostaniemy zapytani o nazwę domeny i jak wyżej, jeśli jesteśmy podpięci do jakiejś sieci to pytamy administratora o nazwę (chyba, że ją już znamy). Jeśli natomiast robimy swoją własną sieć, to wpisujemy co chcemy, ale domena ta musi byś wspólna, dla wszystkich komputerów w Twojej sieci.
Urządzenia PCMCIA
Potem instalator spróbuje wykryć dyski i prawdopodobnie wyskoczy informacja o wpisanie opcji zakresów zasobów PCMCIA. Jeśli nie instalujesz Debiana na laptopie, tylko na ,,zwykłym'' komputerze PC, to możesz nic nie wpisywać, tylko nacisnąć enter. Jeśli jednak instalujesz Debiana na laptopie, to zastosuj się do informacji zawartych w komunikacie instalatora.
Partycjonowanie
Teraz czeka nas partycjonowanie dysków. Najlepiej będzie jeśli sami ręcznie partycjonujemy dysk, więc wybieramy opcję ,,manual'' i naciskamy Enter.
Jeśli nie masz pojęcia o partycjonowaniu, lub masz małe pojęcie, lepiej zarchiwizuj swoje ważne/wszystkie dane, bo możesz je stracić, ponieważ partycjonowanie to dzielenie dysku na partycje, a jak wiadomo dane znajdują się na dysku.
Żeby podzielić dysk, musisz rozpatrzyć parę możliwości dotyczących tego:
- jakie systemy (ile) chcesz mieć na dysku,
- czy już masz zainstalowany jakiś system,
- jak chcesz aby dysk był podzielony na partycje.
Jeśli masz nowy dysk, lub dane znajdujące się na dysku są spisane na straty, sprawa jest najprostsza, bo usuwamy wszystkie partycje i zakładamy wszystko od początku. Jeśli natomiast mamy już zainstalowany jakiś system (np. Windows), to najprawdopodobniej zależy nam na tym, aby ten system pozostał na dysku, to nie ruszamy tej partycji, na które mamy dotychczasowy system, a partycje linuksowe tworzymy na innych partycjach (na których nie ma danych, lub dane są spisane na straty). Jeżeli mamy system Windows (i chcemy aby pozostał), warto skorzystać z jakiegoś programu partycjonującego pod ten system (np. partition magic) i za pomocą tego programu wydzielić trochę wolnego miejsca, na którym potem spokojnie będziemy mogli tworzyć partycje pod Debian, bez ryzyka utraty danych.
Należy też wspomnieć, że partycje dzielimy na główne i rozszerzone, a rozszerzone na logiczne. Partycji głównych może być (tylko) 4, a jeżeli 4 partycje to dla nas za mało, to możemy stworzyć 3 partycje główne i jedną rozszerzoną, na której możemy tworzyć tyle partycji logicznych, ile nam się podoba. Rodzaj partycji (główna/logiczna) nie ma znaczenia dla systemów GNU/Linuksowych, ponieważ te systemy będą działały na obu typach partycji, ale już system Windows musi być zainstalowany na partycji głównej, bo inaczej nie będzie działał.
Jest wiele systemów plików na jakich potrafią działać systemy GNU/Linux, jednak najczęściej stosowanym jest system plików ext3, więc ten system wykorzystam w tym opisie. W systemach Uniksowych istnieje też partycja wymiany - SWAP, która można powiedzieć jest dodatkową pamięcią RAM, tylko, że na dysku twardym, jednak nie można/powinno, się zastępować pamięci RAM, pamięcią SWAP, ponieważ partycja wymiany jest tylko dodatkową/zastępczą pamięcią (dysk twardy jest o wiele wolniejszy niż kości RAM), a zazwyczaj jej wykorzystanie jest bardzo niskie. Jeśli jednak jest ono wysokie, należy zastanowić się nad dokupieniem pamięci do naszego komputera, z pewnością nie będzie to ,,wyrzucenie pieniędzy w błoto''.
Teraz należy się zastanowić jak duża powinna być partycja wymiany, panuje takie przekonanie że:
I tego możesz się trzymać.pamięć ram <=128 MB ----- swap = ram*3
pamięć ram <512 MB ----- swap = ram*2
pamięć ram >=512 MB ----- swap = 512 MB
Należy się też zastanowić jakie chcemy mieć partycje pod system, ja proponuje Ci założenie dwóch partycji o punktach montowania:
Kod: Zaznacz cały
/boot/ - partycja boot
/ - partycja root (główna)
/home/ - partycja na której znajdują się katalogi domowe użytkowników
Na partycje / (root) proponuje przeznaczyć 3-8 GB, zależnie od tego co/ile chcesz instalować, jeśli masz duży dysk możesz spokojnie dać 8GB (lub więcej, ale zbytnie przesadzanie nie ma sensu) miejsca i nie mieć obawy, że tego miejsca braknie. Jeśli jednak nie masz dużego dysku, to jeśli nie będziesz instalował ,,wszystkiego'' to nie powinno Ci zabraknąć miejsca. Natomiast na partycje /home/ miejsca daj według uznania, ponieważ to Ty będziesz decydował co tam się znajduje i ile tego jest, tam są po prostu Twoje dane.
Jeśli jeszcze zostanie Ci miejsce, to możesz podzielić je według uznania, a jako punkt montowania najlepiej jeśli damy:
Kod: Zaznacz cały
/mnt/nazwa_jaka_chcemy
Podobną funkcję pełni obecnie katalog /media/.
Załóż również partycje wymiany SWAP, o której już wcześniej wspominałem. Jak będziesz zakładał partycje swap, to zalecane jest aby znajdowała się ona na końcu dysku, ponieważ wtedy dostęp do niej jest najszybszy.
Partycjonowanie - praktyka
No to teraz dosyć już wiesz (chociaż i tak to jest kropla w morzu), aby utworzyć partycje pod ten aktualnie instalowany system. Jeśli postępowałeś dotychczas według tego przewodnika, to powinieneś teraz mieć przed oczami wypisane Twoje dyski i pokazane jak są podzielone na partycje. Jeśli masz czysty dysk, lub nie zależy Ci na danych, które są na dysku to usuń wszystkie partycje i zacznij zakładać nowe po kolei. Jeśli jednak masz na dysku jakieś dane (lub system), którego nie chcesz stracić, to operacje te wykonujesz na partycjach, które przeznaczyłeś na system (UWAGA - z partycji tych stracisz wszystkie dane!).
Przechodzimy na obszar (wolna przestrzeń/partycja) na którym ma znaleźć się nasz nowy system i naciskamy enter. Potem wybieramy utwórz nową partycje,
wpisujemy jej rozmiar
i wybieramy czy ma być partycją podstawową/logiczną,
miejsce lokalizacji początek/koniec edytowanego obszaru.
Teraz możemy wprowadzić ustawienia tej partycji.
Jako pierwszy ustawiamy system plików, potem punkt montowania,
resztę pozostawiamy bez zmian, lub zmieniamy to co wiemy (i potrzebujemy zmienić).
Postępujemy analogicznie dla pozostałych partycji:
tylko dla partycji swap zamiast wybrać system plików (jako system plików) wybieramy przestrzeń wymiany
i nic więcej dal tej partycji nie zmieniamy.
Mam nadzieję, że w oparciu o te dość ogóle informacje o partycjonowaniu, które Ci podałem poradzisz sobie, bo naprawdę Ciężko to wytłumaczyć w tym krótkim poradniku, ale nie ograniczaj się tylko do tego poradnika i dokładnie czytaj komunikaty/informacje jakie dostajesz od instalatora.
Po zakończeniu partycjonowania u mnie to wygląda tak:
Oczywiście jest to przykładowy podział dysku na partycje. Jeśli dysk był czysty przed instalacją. Założona tutaj przeze mnie partycja /mnt/twardziel jest u mnie partycją na dane i jest dość duża (u mnie ma 150GB), ale przy robieniu poradnika nie miałem tyle miejsca, więc dałem tyle ile zostało, aby tylko zobrazować jak to wygląda.
Gdy już ustawisz wszystkie partycje, to wtedy wybierasz zakończ partycjonowanie i zapisz zmiany na dysku, zostaną przedstawione Ci wszystkie zmiany jakie nastąpią i zastaniesz poproszony o potwierdzenie.
Dopiero po potwierdzeniu zmiany zostaną wprowadzone na dysk.
Hasło użytkownika root
Root jest to ,,super użytkownik'' w systemach uniksowych. Ten użytkownik ma prawo dostępu do wszystkich zasobów systemu i dlatego powinieneś używać jego uprawnień tylko jeśli jest to konieczne, czyli np. do prac administracyjnych, ale jeśli zmuszony jesteś do użycia konta roota, to tylko w konsoli - nie loguj się do środowisko graficznego jako root, bo możesz dużo zepsuć w systemie. Do używania systemu wykorzystuj konto zwykłego użytkownika.
Powinieneś mieć teraz przed oczami prośbę o wpisanie hasła dla konta root. Jako, że jest to ,,super użytkownik'', który może wszystko, to hasło nie powinno być zbyt proste. Najlepszym hasłem jest losowy ciąg liter małych i dużych, liczb, oraz rożnych znaków (.,;'><?/ itp...), bo takie hasło jest trudne do złamania, ale nie musisz zakładać takiego (trudnego) hasła, to Ty decydujesz jakie ono ma być.
Potem zostaniesz poproszony o powtórne podanie hasła roota, w celu weryfikacji czy wcześniej nie popełniłeś błędu. Jeśli hasło wpisane za drugim razem nie jest takie samo jak pierwsze, to będziesz musiał ponownie wpisać hasło roota i je potem powtórzyć.
Nowy użytkownik
Teraz instalator powinien zapytać się o nazwę Twojego konta zwykłego użytkownika, z którego będziesz korzystał na co dzień.
Jako nazwę możesz podać swoje imię, nazwisko, pseudo, itp.
Po podaniu nazwy system zapyta nazwę Twojego loginu do systemu, za pomocą tego loginu będziesz logował się na swoje konto, login może być taki sam jak nazwa konta, lub taki jaki sobie wymyślisz.
Potem podajesz hasło do swojego konta, a w następnym oknie je powtarzasz w celu sprawdzenia czy nie popełniłeś błędu.
Instalacja systemu bazowego
W tym, momencie powinien być instalowany system bazowy, więc musimy chwilkę poczekać, aż system podstawowy wgra się na dysk.
Konfiguracja menadżera pakietów
Jeśli już masz skonfigurowane połączenie internetowe, to możesz teraz dodać serwer lustrzany (repozytorium), dzięki któremu będziesz miał dostęp do o wiele większej ilości oprogramowania niż posiadasz na płycie instalacyjnej. Jeśli zdecydujesz się na dodanie serwera lustrzanego, to wybór będzie polegał na wybraniu kraju w którym jesteś,
a potem wybranie jednego z dostępnych serwerów.
Serwery o domenie ,,debian.org'' są to oficjalne serwery Debiana.
Jak wybierzesz już serwer zostaniesz zapytany o serwer proxy.
Jeśli takiego nie posiadasz, to pozostaw pole puste, jeśli jednak taki serwer masz, to wpisz odpowiednie dane.
Jeśli jednak nie masz jeszcze skonfigurowanego połączenia z internetem, to możesz ominąć ten krok i gdy już będziesz miał zainstalowany system i skonfigurowane połączenie z internetem, samodzielnie możesz dopisać repozytoria do pliku:
Kod: Zaznacz cały
/etc/apt/sources.list
Konfiguracja pakietu popularity-contest
Możesz pomóc deweloperom Debiana w tworzeniu Debiana, jeśli zdecydujesz się odpowiedzieć ,,tak'' to raz w tygodniu będą wysyłane statystyki pakietów do deweloperów, a dzięki temu będą widzieli jakie pakiety cieszą się większą popularnością i pomoże im to w w rozmieszczaniu pakietów na płytach instalacyjnych.
Wybór oprogramowania
Teraz możemy wybrać co chcemy zainstalować. Ja proponuję odznaczyć ,,środowisko graficzne'' (odznaczmy spacją) i zostawić tylko ,,system podstawowy'' - resztę doinstalujemy sami. Dlaczego? Aby mieć lepszą kontrolę nad tym co mamy w systemie i aby było tylko to co my chcemy. Oczywiście możesz zostawić zaznaczone ,,środowisko graficzne'' ale ja skupię się na zainstalowaniu tego środowiska ręcznie. Tak więc odznaczamy i przechodzimy dalej. Teraz powinna się doinstalowywać reszta systemu.
Zainstalowanie GRUB-a
Teraz instalator zapyta się Ciebie o miejsce instalacji programu rozruchowego grub. Jeśli Debian jest Twoim jedynym systemem operacyjnym, to bez wahania możesz pozwolić mu na zainstalowanie gruba w głównym rekordzie startowym dysku (MBR). Tak samo możesz zrobić, jeśli instalator dobrze wykrył Twoje wszystkie systemy, ponieważ potem przez gruba będziesz mógł je uruchamiać.
Jeśli natomiast nie chcesz instalować gruba w głównym rekordzie startowym, możesz np. zainstalować go na dyskietce. W tym celu przy pytaniu o to czy zainstalować gruba w głównym rekordzie, odpowiadamy ,,nie'' i potem wpisujesz miejsce gdzie ma być zainstalowany grub, dla dyskietki jest to:
Kod: Zaznacz cały
/dev/fd0
Po zainstalowaniu gruba instalacja jest już prawie zakończona, teraz tylko wyjęcie płyty i restart systemu.
Pierwsze uruchomienie systemu
Teraz podczas uruchamiania komputera, Twoim oczom powinien pokazać się ekran startowy grub-a:
możemy teraz wybierać jaki system ma być uruchomiony. Wybieramy Debiana i czekamy aż naszym oczom pokaże się konsola z kursorem znaku zachęty i prośbą o podanie nazwy i hasła użytkownika.
Logujemy się jako root, ale tylko dlatego bo będziemy wykonywali prace administracyjne, nie ucz się logować zawsze jako root.
Jako login wpisujemy:
Kod: Zaznacz cały
root
Po zalogowaniu powinieneś zobaczyć znak zachęty powłoki i możesz już ,,rozmawiać'' z systemem. Znak zachęty dla roota wygląda tak:
Kod: Zaznacz cały
#
Kod: Zaznacz cały
$
Teraz wsadzasz jeszcze raz płytkę instalacyjną Debiana do CD-Romu i wydajesz polecenie:
Kod: Zaznacz cały
apt-cdrom add
Jeśli masz już skonfigurowany internet możesz dodać adresy repozytoriów do pliku: /etc/apt/sources.list
Adresy repozytoriów możesz znaleźć w sieci. Lub tu na forum w tym temacie
Potem uaktualniamy informacje o pakietach a pomocą polecenia:
Kod: Zaznacz cały
aptitude update
Instalacja środowiska graficznego
Serwer X, jest to serwer który ,,tworzy'' środowisko graficzne, jest on odpowiedzialny za wszystko to co jest wyświetlane w postaci graficznej na ekranie, jest tak jakby fundamentem pod wszystkie programy graficzne, dlatego musimy go zainstalować.
Kiedyś najpopularniejszym serwerem X był xfree, ale xfree zaczyna odchodzić na zasłużony odpoczynek, a jego miejsce przejął xorg, w związku z tym xorg jest lepiej wspierany dlatego go zainstalujemy.
Instalujemy go następujący poleceniem:
Kod: Zaznacz cały
aptitude install xserver-xorg xbase-clients xfonts-base xterm
Po zainstalowaniu środowiska graficznego przystępujemy do jego konfiguracji:
Kod: Zaznacz cały
dpkg-reconfigure xserver-xorg
http://debian.linux.pl/viewtopic.php?p=3055#3055
Instalacja menadżera okien
Sam serwer X to nie wszystko, trzeba jeszcze zainstalować jakieś środowisko graficzne/menadżera okien. Są 3 środowiska graficzne/wiele menadżerów okien: np. KDE, Gnome, Xfce, FluxBox - od Ciebie zależy jaki zainstalujesz. Ja tutaj napisze jak zainstalować KDE, i Gnome, ponieważ są najpopularniejsze:
GNOME:
Gnome można zainstalować na dwa sposoby:
- - wersję ,,normalną'' czyli z wszystkimi domyślnymi pakietami gnome, takimi jak, edytory tekstu, przeglądarki internetowe, aplikacje multimedialne, itp.
- wersję ,,odchudzoną'' czyli same środowisko graficzne bez dodatkowych aplikacji, dzięki czemu zaoszczędzimy dużo miejsca, ale nie masz masy aplikacji. Jeśli ściągnąłeś pierwszą płytkę z gnome, to właśnie ta wersja odchudzona, znajduje się na tej płytce.
Kod: Zaznacz cały
aptitude install gnome gnome-audio
Kod: Zaznacz cały
aptitude install gnome-core gnome-audio
Podobnie jest z KDE. Jest wersja ,,normalna'' i wersja ,,odchudzona'', instalujesz ja tak:
Wersja normalna:
Kod: Zaznacz cały
aptitude install kde kde-i18n-pl
Kod: Zaznacz cały
aptitude install kde-core kde-i18n-pl
Menadżer logowania
Na koniec należy jeszcze zainstalować coś co pozwoli nam logować się w trybie graficznym do systemu, a jest to menadżer logowania. Tak jak i menadżery okien tak i menadżery logowania mamy 2 (tzn. jest ich więcej, ale piszę instalacje tylko tych dwóch najpopularniejszych). Menadżery te pochodzą od wyżej wspomnianych środowisk, ale możesz używać menadżera logowania z gnome, gdy korzystasz z kde i odwrotnie.
Menadżery te to:
- - gdm - menadżer pochodzący od gnome,
- kdm - menadżer pochodzący od kde.
Dla gdm:
Kod: Zaznacz cały
aptitude install gdm
Kod: Zaznacz cały
aptitude install kdm
Koniec
Teraz możesz się już czuć posiadaczem Debiana. Debian już jest zdatny do używania, ale z pewnością będziesz go jeszcze dopieszczał, więc pozostaje mi tylko życzyć Ci powodzenia z tym wspaniałym systemem.
Jeśli ten opis przydał Ci się, lub masz jakieś sugestie, będę wdzięczny za podzieleniem się nimi: velmafia(at)gmail.com lub tu na forum.
aloha
---------------------------
Zmiany:
02-02-2007 - wrzucenie na forum ,,pierwotnej wersji''
03-02-2007 - zmiana wyglądu, formatowanie tekstu by Kaka'
17-02-2007 - dodanie zdjęć z instalacji
26-02-2007 - dodanie informacji o konfiguracji X-ów, oraz linka do opisu konfiguracji
15-04-2007 - przegląd ogólny, poprawki drobne
2009-06-05 - korekta nazewnictwa zgodnego z Wikipedią.
--------------------------------------------------------------------------------------------
Powered by GNU/Linux, and some fun
Artykuł na licencji: GNU Free Documentation License